KTÜ Mimarlık Bölümünün Kuruluşu ve Gelişimi    

1955 yılında Trabzon milletvekillerinden Mustafa Reşit Tarakçıoğlu ve arkadaşlarınca Trabzon'da “Karadeniz Teknik Üniversitesi” adıyla, “bilimsel üretimin yanında, hizmet vereceği geniş bölgenin araştırma merkezi ve laboratuvarı” olacak yeni bir yükseköğretim kurumu kurulması için bir kanun teklifi hazırlanmıştır. Bu teklif, TBMM'nin 20 Mayıs 1955 günkü toplantısında 6594 sayılı Karadeniz Teknik Üniversitesi kuruluş kanunu olarak kabul edilmiştir. 

Karadeniz Teknik Üniversitesi'ne 19 Eylül 1963 tarih ve 336 sayılı kanunla Rektörlük ve Fakülte kadroları verilmiş; böylece Temel Bilimler, İnşaat-Mimarlık, Makine-Elektrik ve Orman Fakülteleri kurulmuştur.

Karadeniz Teknik Üniversitesi, kuruluşundan yaklaşık 8,5 yıl sonra 2 Aralık 1963'te Trabzon'un Maşatlık mevkiindeki bir ilkokul binasında öğretime başlamış, daha sonra bu okulun yanına yapılan bir ortaokula, 1967'de ise Bostancı Köyü sınırları içinde yer alan şimdiki üniversite kampusuna taşınmıştır.

İnşaat ve Mimarlık Fakültesinin ilk öğrencileri, iki yıl Temel Bilimler Fakültesi'nce İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi desteğiyle yürütülen ortak bir program uyarınca öğrenim görmüşler; 1965 yılında teknik kadroların oluşmaya başlamasıyla İnşaat Mühendisliği ve Mimarlık Bölümlerinden birini seçerek 5 yıllık bir öğretim sürecinin ardından 1967–1968 öğretim yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin Yüksek Mühendis ve Yüksek Mühendis Mimar diplomalı ilk mezunlarını oluşturmuşlardır.

Kurulduğu günden beri Mimarlık Bölümü'ne diğer kurumlardan öğretim üyeleri davetli olarak eğitime katkıda bulunmuşlardır. Bu üyeler, diploma jürisi üyeliği, Mimari Tasarım Teorileri, Yapı Bilimleri, Tasiyici Sistemler, Kent Bilimleri ve Tarihi Çevre Değerlendirmesi vb. Bilim Dallarında ders, konferans ve doktora dersleri vermişlerdir. Kısa zamanda öğretim elemanlarını kendi bünyesinden yetiştiren Mimarlık Bölümü, gelişimine katkıda bulunan bu kişilere ve bugüne kadar görev yapıp ayrılan tüm Öğretim üye ve elemanlarına teşekkür etmeyi bir borç bilir.

4936 sayılı kanuna bağlı olduğu 1963–1973 döneminde 5 yıl öğrenim süreli olan Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin öğrenim süresi, 1973'de çıkarılan 1750 sayılı Üniversiteler Kanunu ile 4 yıla indirilmiştir. Mimarlık Bölümü ise 4 yıllık eğitime 1977–1978 öğretim yılında basla mistir.

Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü’nün, 28.03.2008 tarih ve 218 sayılı Senato Toplantısında Mimarlık Fakültesi bünyesindeki Mimarlık Bölümü'nde 2008–2009 Eğitim-Öğretim yılında Zorunlu İngilizce Hazırlık Sınıfı açılması konusundaki teklifi 22.05.2008 tarihli Yükseköğretim Genel Kurul toplantısında incelenmiş ve 2547 Sayılı Kanun'un 2880 Sayılı Kanun'la değişik 7/d–2 ve 7/h maddeleri ile Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Dil Eğitim - Öğretimi ve Yabancı Dille Eğitim - Öğretim Yapılmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmeliğin 7. maddesi uyarınca, söz konusu teklif uygun görülmüş ve Yabancı Dil Eğitim-Öğretimi başlamıştır.

İlk mezunlarını 1968 yılında veren KTÜ Mimarlık Bölümü bugüne kadar 2000'in üzerinde mimari ülkemizin hizmetine sunmuştur. Bu mezunlar çeşitli kademelerde yer alarak ulusal-uluslararası düzeyde başarılar elde etmiştir.

1963 yılında İnşaat- Mimarlık Fakültesi, Makine-Elektrik Fakültesi ve Yer Bilimleri Fakültesi adlarıyla kurulan üç fakülte, 4.11.1981 tarih ve 2547 Sayılı Yükseköğretim kanunu ve 20.07.1982 tarih ve 41 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi olarak birleştirilmiştir. Bakanlar Kurulu'nun 04.07.2005 tarih ve 9127 Sayılı kararı ile ise Mühendislik-Mimarlık Fakültesi kapatılarak, Mühendislik Fakültesi ve Mimarlık Fakültesi olarak yapılandırılmıştır. Mimarlık Bölümü bu tarihten itibaren Mimarlık Fakültesi bünyesinde yer almaktadır.

Mimarlık Bölümü; insan, yapı, çevre ilişkileri alanında bilgi üretmeyi, düzenlemeyi ve bu bilgileri tasarım, organizasyon, uygulama, danışmanlık etkinliklerinde kullanmayı amaçlayan mimarlık anlayışına yönelik dört yıllık bir eğitim vermektedir. Yönetmelik uyarınca öğrenimini tamamlayanlara “MİMAR” diplomasi verilmektedir.

Bina Bilgisi, Yapı Bilgisi, Şehircilik, Restorasyon ve Mimarlık Tarihi Anabilim Dallarından oluşan bölümümüzün akademik kadrosunda 15 profesör, 12 doçent, 5 doktor öğretim üyesi, 3 öğretim görevlisi ve 16 araştırma görevlisi bulunmaktadır.

Bölümümüzde 1963 yılından beri lisans ve doktora, 1982 yılından beri de yüksek lisans programı yürütülmektedir.

KTÜ Kanuni Kampüsü içinde yer alarak, kampüs yapısının / yaşamının getirdiği pek çok fiziksel ve sosyal olanaklardan yararlanan bölümümüz, teknolojik donanımlı derslikler ve atölyelerin yanında çok amaçlı kullanıma elverişli Mimarlık Laboratuvarı ve Bilgisayar Laboratuvarına sahiptir.

Bölümümüzün öğretim üyeleri, bugüne kadar pek çok önemli bilimsel çalışma, araştırma, proje-uygulama, ulusal ve uluslararası yayın yapmış; çeşitli kuruluşlardan ve mimari proje yarışmalarından ödüller almıştır.

Geçmişte mimarlık eğitimi ve mimarlık alanı içine giren bilim dalları ile ilgili bilimsel ve akademik yazıların toplandığı "MİMARLIK BÜLTENİ" yayınlanmış; Mimarlık ve Ekonomi, Tasarım ve İnsan Bilimleri toplu çalışmaları derlenerek birer kitap olarak basılmıştır. Her yıl süren toplu çalışmaların bir süreği olarak Tasarım ve İnsan Bilimleri, Mimarlık ve Ekonomi ‘den sonra Mimarlık ve Teknoloji (Ulusal Düzeyde) Sempozyumu gerçekleştirilmiştir.

Bugün ise birincisi 2001 yılında yapılan ve iki yılda bir periyodik olarak gerçekleıtirilen Uluslararası Livenarch Kongresi (Livable Environments & Architecture International Congress) düzenlenmektedir ve öğretim elemanlarımızın indexli dergilerde (SCI-Expanded, SSCI, A&HCI) yayımlanan bilimsel ve akademik makaleleri sanal ortamda sunulmakta ve paylaşılmaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

* KTÜ İnşaat-Mimarlık Fakültesi Kılavuzu, Trabzon, 1979.
** KTÜ Öğretim Kılavuzu 1981–1982, Trabzon, 1981.
*** Karadeniz Üniversitesi Eğitim ve Öğretimde 20 Yıl, Trabzon, 1983.
**** Karadeniz Üniversitesi 1986–87/1987–88 Kataloğu, Trabzon, 1987.