Gümüşhane ili Kelkit ilçesine bağlı Sadak köyü sınırlarında bulunan Satala Antik Kenti’ndeki bilimsel kazı çalışmaları; Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve Karadeniz Teknik Üniversitesi iş birliğinde ve Dr. Öğr. Üyesi Elif YAVUZ ÇAKMUR başkanlığında yürütülmektedir.
Roma İmparatorluğu’nun MS. 1. ve 2. yüzyıllardaki doğu sınırını Fırat Nehri belirlemektedir. Bu sınırı korumak amacıyla İmparatorluk tarafından nehir hattı üzerinde bulunan dört kente, dört büyük lejyon konuşlandırıldığı bilinmektedir. Anadolu’nun kuzeydoğusunda bulunan Satala Antik Kenti; Melitine, Samosata ve Zeugma ile birlikte lejyon konumlandırılan kentlerden biridir. XVI. Flavia Firma Lejyonun yerleştirildiği kentte yapılan kazı çalışmalarında, Roma dönemine tarihlendirilen lejyon kalesine ait duvarlar ile çok sayıda Doğu Roma ve Bizans Dönemleri’ne tarihlendirilen askeri yapı kalıntıları da gün yüzüne çıkarılmıştır.
Lejyon Kalesi ve Nekropol alanında 16 Temmuz-8 Kasım 2024 tarih aralığında yaklaşık 4 ay boyunca sürdürülen kazı çalışmalarında ise birçok mimari, pişmiş toprak ve metal buluntu açığa çıkarılmıştır.
