ELEKTRİK MAKİNALARI - I
LABORATUVAR HAKKINDA BİLGİLER
|
Açık Adı |
: |
Elektrik Makinaları - I |
|
Kısa Adı |
: |
Elmak1 |
|
Niteliği |
: |
Lisans lab |
|
Sorumlusu (Asıl) |
: |
Dr. Öğr. Üyesi Hakan KAHVECİ |
|
Sorumlusu (Yedek) |
: |
Prof. Dr. H. İbrahim OKUMUŞ |
|
Teknik Sorumlu |
: |
Tek. Yüksel SALMAN |
|
Kullanıcılar |
: |
Lisans öğrencileri |
Kuruluş Amacı ve Genel Bilgiler
Elektrik makinalarının temelini oluşturan manyetik devrelerin tanıtılması, değişik türdeki elektrik makinalarının yapıları, çalışmaları ve kullanım alanlarının kavratılması dersin teorik kısmında işlenmekte olup çeşitli uygulamalar ile teorinin pekiştirilmesi sağlanmaktadır.
Yapılan Deneyler
Deneyler
İlk 4 form bütün laboratuvarlar için doldurulması zorunlu ortak formlardır. Bunlara Laboratuvarlar ana sayfasından da erişilebilir.
Yapılacak Deneyler yukarıda verilmiştir.
Duyurular
Covid-19 tedbirleri çerçevesinde yapılacak laboratuvar uygulaması ile ilgili bilgiler aşağıda Uzaktan Eğitim Süreci başlığı altında verilmektedir.
Uzaktan Eğitim Süreci
COVİD-19 TEDBİRLERI SÜRECİNDE ELEKTRİK MAKİNALARI I LABORATUVARI AŞAĞIDAKİ GİBİ UYGULANACAKTIR
Elektrik Makinaları I dersi laboratuvarı kapsamında isimleri yukarıda Deneyler başlığı altında verilen 4 deney yapılmaktadır. Uzaktan eğitim sürecinde bunlardan 3 tanesi yaptırılacak, bir tanesi de normalleşme süreci başladığında ayrılan 2 haftalık sürede bizzat laboratuvarda yapılacaktır. Uzaktan eğitim sürecinde yapılacak deneyler aşağıda verilmiştir.
Uzaktan Eğitim Sürecinde Yapılacak Deneyler
|
Sıra |
Deneyin adı |
Sorumlu Araştırma Görevlisi |
|
1 |
3 Fazlı ASM’lerin Besleme Gerilimi Genliği ve Frekansına Hız ve Moment Cevabı |
Arş. Gör. Furkan M. KIRIKÇI |
|
2 |
3 Fazlı Asenkron Motorun Devre parametrelerinin Elde Edilmesi |
Arş. Gör. Elif Selin DURAK
|
|
3 |
Şönt, ve Seri Uyarmalı Doğru Akım Makinasında hız ayarı ve w-M karakteristiği |
Arş. Gör. Mustafa AYDEMİR |
Sanal Deney Ortamı
Deneyler, sanal olarak Matlab/Simulink ortamında benzetim şeklinde yürütülecektir. Sonuçlar yine bu ortamda alınacaktır.
Sanal Ortamın Temini ve Kullanımı
Matlab/Simulink’in öğrenci versiyonu indirilebilir (Ancak bu noktada şunu belirtmeliyim öğrenci versiyonunda hangi kütüphaneleri ne ölçüde kullanabiliyorlar bilemiyorum).
Dersin teorik kısmını anlattığımız sanal sınıflarda offline olarak kayıt oluşturularak Matlab/Simulink ortamı öğrenciye tanıtılacaktır. Deneyler için yol gösterilecek, güç kaynağı, ölçüm blokları, grafik elde etme blokları vb. tanıtılacaktır.
Deney Açıklaması ve Simülasyonun Nasıl Yapılacağı
Bu çalışmada besleme gerilimi genliğinin ve frekansının motor hızına etkileri incelenecektir. Asenkron motor ilk olarak nominal gerilimde çalıştırılacaktır. Bu durumda motorun hızı, akımları ve ürettiği moment zamana bağlı olarak grafiğe dökülecektir. Ayrıca w-M grafiği de elde edilecektir ( XY Graph kullanılabilir).
İkinci çalışma olarak besleme geriliminin genliği azaltılmış iken aynı grafikler elde edilecektir. İlk duruma göre hız, akım, moment ve w-M ilişkisi nasıl değişmiştir? Yorumlayınız.
Üçüncü çalışma olarak gerilim ve frekansı önce artırılıp sonra azaltılarak aynı grafikler elde edilecektir (Frekansın artışı ve azalışında ayrı ayrı grafikler elde edilecektir).
Son çalışma olarak da besleme gerilimi nominal değerinin %20 altında olacak ve V/f = 4,4 şartını sağlayacak şekilde frekansı seçerek istenen genlik ve frekansta gerilimi motora uygulayınız, grafikleri elde ediniz ve yorumlayınız.
Kilitli rotor ve boşta çalışma deneyleri yapılarak makinanın rotor-stator ve uyarma devresi büyüklükleri elde edilebilir. Derste bu konu anlatılmış olup deneyin yapılışını notlara bakarak hatırlayabilirsiniz.
NOT: Matlab/Simülink üzerinde asenkron makinanın rotorunu kilitlemek için “Mechanical Input” girişi “hız(speed)” olarak ayarlanacak ve bu girişe sabit olarak sıfır değeri girilecektir. Böylece rotor kilitlenmiş gibi davranacaktır.
İlk olarak uyarma (alan, stator) akımının makinanın hızına etkisi irdelenecektir. Uyarma akımını değiştirmek için stator sargısına seri direnç bağlayıp değerini artırmak veya azaltmak gerekir.
Şönt ve seri makine için uyarma akımının hıza olan etkisini irdeleyiniz. Makinanın hızı ve uyarma akımı ayrı ayrı zamana göre grafiğe dökülecek ve yorumlanacaktır.
İkinci çalışma olarak da seri ve şönt makinanın hız-moment karakteristiği elde edilecektir. (XY graph kullanılarak hız ve moment birbirine göre çizdirilebilir.) Bu amaçla makinanın moment girişine rampa işareti uygulayabilirsiniz. İki motorun W-M karakteristiğini karşılaştırınız ve yorumlayınız.
Deney Raporunun Hazırlanması
Bir üst madde de istenenler verilmiştir. Bu isterlere bağlı olarak öğrencilerin rapor hazırlaması beklenmektedir.
Deney Raporunun Teslimi
Deney raporları aşağıda verilen Rapor Teslim arayüzü ile yapılacaktır.
Maksimum dosya boyutu 5 MB dır. Dosya büyüklüğü ve internet hızınıza bağlı olarak dosya yükleme işlemi zaman alabilir.
Fotograflar
